Lekcia č. 3
Лекція 3 – Lekcia 3
То є Івана
Марко: Там є Марта і єй приятелька Івана. Агой, Марто. Агой, Івано.
Марта: Агойте.
Івана: Чауте.
Марта: Янку, тото є моя приятелька Івана Скыбова. Бываме вєдно на ізбі.
Янко: Агой, Івано, я єм Янко.
Івана: Тїшить ня.
Янко: Скады єсь, Івано?
Івана: Я з Україны. А ты?
Янко: Я зо Сербії. Што робиш на Словакії? Штудуєш або робиш?
Івана: Гей, штудую языкы. А ты?
Янко: В Сербії штудую журналістіку а ту ся учу русиньскый язык.
Івана: Знаєш ай словацькый язык?
Янко: Нї. Розумлю по словацькы, але не говорю. А ты?
Івана: Я тыж.
Особны містоназывникы – Osobné zámená
Склонёваняособныхмістоназывників–Skloňovanie osobných zámen
*Špecifickým znakom rusínskych osobných zámen sú skrátené formy v genitíve a akuzatíve jednotného čísla. Sú to tieto skrátené formy: мене – ня менї – мі; тебе – тя; тобі – ті; себе – ся; собі – сі; ёго – го; ёму – му. Príklady fungovania týchto skrátených foriem: не вiдїв ня, обышoв тя,принuсь мі, дaй му.
Часослово „быти“ в теперїшнїм часї – Sloveso „byť“ v prítomnom čase
Я Русин быв, єм і буду – takto by zneli v súčasnom kodifikovanom jazyku slová Alexandra Duchnoviča z básne, ktorá sa neskôr stala hymnou Rusínov. Tak, ako aj v iných jazykoch je základným a dôležitým slovesom sloveso „byť“ – „быти“. Ukážeme si, ako sa toto sloveso časuje v prítomnom čase.
Задачі – Úlohy
Доповнийте особны містоназывникы. – Doplňte osobné zámená.
1. Пане Сухый, ..... сьте із Словакії?
2. Марку, ..... штудуєш, або робиш?
3. Івано і Марто, ..... бісїдуєте по русиньскы?
4. Гей, ..... єм учітелька.
5. Нї, ..... не сьме учітелї.
Доповнийте правилны формы часослова быти в теперїшнїм часї. – Doplňte správne formy slovesa „byť“ v prítomnom čase.
1. Янко ..... штудент.
2. Скады ..... , Янку?
3. Вы ..... тоты штуденты?
4. Марта і Івана ..... дома.
Зміньте речіня так, жебы сьте місто куртых форм особных містоназывників могли вжыти повны – Zmeňte vety tak, aby ste namiesto krátkych foriem osobných zámen mohli použiť plné formy.
1. Знаю го. – .....
2. Дарую ті. – .....
3. Дає мі квітку. – .....
4. Пишу ї писмо. – .....
Ключ к задачам: - Kľúč k úlohám:
1. 1. вы 2. ты 3. вы 4. я 5. мы
2. 1. є 2. єсь 3. сьте 4. Суть
3. 1. Ёго знаю. 2. Тобі дарую. 3. Менї дає квітку. 4. Її пишу писмо
Kurz rusínskeho jazyka je pripravovaný podľa učebnice - Доц. ПгДр. Анна Плїшкова, ПгД.
ПгДр. Кветослава Копорова: Русиньскый язык про зачаточників, Словеньска асоціація русиньскых орґанізацій – Русин і Народны новинкы, Пряшів 2011
Autor: Peter Medviď
> späť
То є Івана
Марко: Там є Марта і єй приятелька Івана. Агой, Марто. Агой, Івано.
Марта: Агойте.
Івана: Чауте.
Марта: Янку, тото є моя приятелька Івана Скыбова. Бываме вєдно на ізбі.
Янко: Агой, Івано, я єм Янко.
Івана: Тїшить ня.
Янко: Скады єсь, Івано?
Івана: Я з Україны. А ты?
Янко: Я зо Сербії. Што робиш на Словакії? Штудуєш або робиш?
Івана: Гей, штудую языкы. А ты?
Янко: В Сербії штудую журналістіку а ту ся учу русиньскый язык.
Івана: Знаєш ай словацькый язык?
Янко: Нї. Розумлю по словацькы, але не говорю. А ты?
Івана: Я тыж.
Особны містоназывникы – Osobné zámená
Сінґулар - Singulár | Плурал - Plurál |
---|---|
Я | Мы |
Ты | Вы |
Він – Она - Оно | Они |
Склонёваняособныхмістоназывників–Skloňovanie osobných zámen
Пад – Pád | Перша особа – Єд. ч. | Перша особа – Мн. ч. |
Друга особа – Єд. ч. | Друга особа – Мн. ч. | Третя особа – Єд. ч. – Муж. род | Третя особа – Єд. ч. – Жен. род | Третя особа – Єд. ч. – Сер. род | Третя особа - Множ. Чісло – вшыткы роды |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Н. | я | мы | ты | вы | він | она | оно | они |
Ґ. | мене / ня | нас | тебе / тя | вас | нёго / єго / го | нёй/єй | нёго/ёго/го | них/їх |
Д. | менї / мі | нам | тобі / ті | вам | нёму / єму / му | нїй/їй/єй | нёму/ёму/му | ним/їм |
А. | мене / ня | нас | тебе / тя | вас | нёго / єго / го | ню/єй/ї | нёго/ёго/го | них/їх |
Л. | менї / мі | нас | тобі | вас | нїм | нїй | нїм | них |
І. | мнов | нами | тобов | вами | ним | нёв | ним | нима |
Часослово „быти“ в теперїшнїм часї – Sloveso „byť“ v prítomnom čase
Я Русин быв, єм і буду – takto by zneli v súčasnom kodifikovanom jazyku slová Alexandra Duchnoviča z básne, ktorá sa neskôr stala hymnou Rusínov. Tak, ako aj v iných jazykoch je základným a dôležitým slovesom sloveso „byť“ – „быти“. Ukážeme si, ako sa toto sloveso časuje v prítomnom čase.
Сінґлулар – Singulár | Плурал – Plurál |
---|---|
я) єм | (мы) сьме |
(ты) єсь | (вы) сьте |
(він, она, оно) є | (они) суть |
Задачі – Úlohy
Доповнийте особны містоназывникы. – Doplňte osobné zámená.
1. Пане Сухый, ..... сьте із Словакії?
2. Марку, ..... штудуєш, або робиш?
3. Івано і Марто, ..... бісїдуєте по русиньскы?
4. Гей, ..... єм учітелька.
5. Нї, ..... не сьме учітелї.
Доповнийте правилны формы часослова быти в теперїшнїм часї. – Doplňte správne formy slovesa „byť“ v prítomnom čase.
1. Янко ..... штудент.
2. Скады ..... , Янку?
3. Вы ..... тоты штуденты?
4. Марта і Івана ..... дома.
Зміньте речіня так, жебы сьте місто куртых форм особных містоназывників могли вжыти повны – Zmeňte vety tak, aby ste namiesto krátkych foriem osobných zámen mohli použiť plné formy.
1. Знаю го. – .....
2. Дарую ті. – .....
3. Дає мі квітку. – .....
4. Пишу ї писмо. – .....
Ключ к задачам: - Kľúč k úlohám:
1. 1. вы 2. ты 3. вы 4. я 5. мы
2. 1. є 2. єсь 3. сьте 4. Суть
3. 1. Ёго знаю. 2. Тобі дарую. 3. Менї дає квітку. 4. Її пишу писмо
Kurz rusínskeho jazyka je pripravovaný podľa učebnice - Доц. ПгДр. Анна Плїшкова, ПгД.
ПгДр. Кветослава Копорова: Русиньскый язык про зачаточників, Словеньска асоціація русиньскых орґанізацій – Русин і Народны новинкы, Пряшів 2011
Autor: Peter Medviď
> späť
Naše obce
Zobraziť galérieUjko Vasyľ
Mudrota ujka Vasyľa:
-Najvekšym dokazom/svidčiňom, že u vesmiri jesť rozum - nychto ne choče kontatuvaty sja z nami durakami zo Zemľi...
Československý svět v Karpatech
Československý svet v Karpatoch
Čechoslovackyj svit v Karpatach
Reprezentatívna fotopublikácia
Objednať