Lekcia č. 6

Лекція 6 – Lekcia 6

Народенины
Марта: Янко днесь має народенины. Мам напад! Зробиме му гостину.
Івана: Добрї. Што маме приправити?
Марта: Класіка – то суть обложены хлїбикы. Можеме мати хлїбикы. Але можеме мати і дашто нетрадічне.
Івана: Я за іновацію. Мам ай тіп на нетрадічны обложены хлїбикы. Каждый сі їх буде выробляти сам. Буде сі робити комбінації подля властного смаку. Зо Сербії мам єден рецепт на добру помазанку.
Марта: А я знам єден хорватьскый рецепт. Марку, маш дашто проти?
Марко: А што нашы традічны рецепты? Мали бы сьме ся тримати традіцій.
Марта: Ты немодерный і непрактічный. Обложены хлїбикы скоро обсыхають. Не є гіршого погощіня, як з обсхнутыма хлїбиками.
Івана: Мали бы сьме Янкови припомянути домовину. Моя помазанка є оливова.
Марта: А моя є з баклажану і червеной папріґы – то суть тыж зеленины з теплых южных країв. А ку тому зробиме шалат зо свіжой зеленины.
Марко: Но а я зроблю брындзову помазанку. Брындзу маме у нас – на Словакії.
Івана: Супер! А каждый гость буде мати можность выберати подля смаку.
Марко: Мате хлїб?
Марта: Мали сьме, але уж не маме. Буде треба купити.
Івана: Мали бы сьме собі написати, што треба купити: хлїб, баґеты, рогликы, оливы – чорны і зелены, папріґу, баклажан, масло, цибулю...
Марко: Но а брындзу і напої... К брындзї пасує пиво. В нашім буфетї мають добре пиво.
Марта: Але Янко є шофер. А я тыж алкоголовы напої не мушу... Треба купити і безалкоголове пиво, даякы мінералны воды, джус, кока-колу...
Марко: Но а дїтьске шампаньске на припиток... ха... ха... ха...

Часослово „мати“ в теперїшнїм часї. – Sloveso „mať“ v prítomnom čase.
   
*V rusínskom jazyku môžeme, ako ste si v tabuľke všimli, okrem tretej osoby množného čísla, dve formy slovesa mať. Používanie oboch je správne.
 
Часослово „мати“ в минулім часї. – Sloveso „mať“ v minulom čase.
   
Часослово „мати“ в будучім часї. – Sloveso „mať“ v budúcom čase.
   
*Zapamätáme si:
Budúci čas slovesa „mať“ vždy tvoríme spojením s pomocným slovesom „byť“ v tej istej osobe neurčitku slovesa „mať“: Янко буде мати народенины. Марта буде мати новы шаты. (Мы) будеме мати ославу.
 
 
Задачі - Úlohy
 
Доповнюйте часослово „мати“в минулім, теперїшнїм або в будучім часї. – Doplňte sloveso „mať“ v minulom, prítomnom alebo budúcom čase.
а) Mарта ..... добрый напад.
б) Янко ..... народенины.
в) ..... хлїб?
г) Будеме ..... ославу?
ґ) Што ..... купити на ославу?
д) Каждый гость ..... можность выберати подля смаку.
е) Івана ..... тыж напад на добру помазанку.
є) ..... сьте уж даколи таку помазанку?
 
Одповідайте на вопросы подля взору. Слїдуйте притім часослово „мати“в розлічных часах. – Odpovedajte na otázky podľa vzoru. Sledujte pritom sloveso „mať“ v rozličných časoch.
 
Vzor:
Буде мати Янко народенины?
Гей, Янко буде мати народенины.
Нї, Янко не буде мати народенины.
 
а)Мав Марко безалкоголове пиво?
Гей, ...
Нї,....
 
б) Мала Марта свіжый хлїб?
Гей, ...
Нї,....
 
в) Має Івана добрый напад?
Гей, ...
Нї,....
 
г) Будуть мати можность выберати подля смаку?
Гей, ...
Нї,....
 
Ключ к задачам: - Kľúč k úlohám:
 
1. а) має, мала, б) має, мав, в) маш, мате, г) мати, ґ) маме, д) має, е) має, є) мали.
 
2. а) Гей, Марко мав безалкоголове пиво. / Нї, Марко не мав безалкоголове пиво. б) Гей, Марта мала свіжый хлїб. / Нї, Марта не мала свіжый хлїб. в) Гей, Івана має добрый напад. / Нї, Івана не має добрый напад. г) Гей, они будуть мати можность выберати подля смаку. / Нї, они не будуть мати можность выберати подля смаку.


Kurz rusínskeho jazyka je pripravovaný podľa učebnice - Доц. ПгДр. Анна Плїшкова, ПгД.
ПгДр. Кветослава Копорова: Русиньскый язык про зачаточників, Словеньска асоціація русиньскых орґанізацій – Русин і Народны новинкы, Пряшів 2011


Autor: Peter Medviď
 
 
> späť